‘Door elkaars kennis en werkwijze te benutten en ons werk op elkaar aan te laten sluiten, kunnen we de wijken samen toekomstbestendig te maken’, vertelt Bas de Wildt, adviseur Water bij de gemeente. De recent opgeleverde Staringbuurt is hiervan een uniek voorbeeld. Zo’n tien jaar geleden zochten gemeente Rotterdam en Woonstad elkaar op voor de herstructurering van de Staringbuurt. Bram van der Velden, projectmanager Vastgoedontwikkeling Woonstad Rotterdam: ‘Het gros van de woningen in deze wijk is van ons. We spraken af dat wij een groot aantal woningen zouden renoveren en een deel zouden vervangen door nieuwbouw. Wij zouden het hele project trekken en hierin óók de inrichting van de openbare ruimte meenemen – de wetgeving stond deze bijzondere aanpak toen nog toe.’

Integraal plan

Van der Velden vertelt dat de gemeente vernieuwingssubsidie beschikbaar stelde voor Woonstad. Woonstad huurde stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en ingenieurs van de gemeente in om samen het stedenbouwkundig plan te maken.

In 2012 werd in Spangen het eerste waterplein van Nederland opgeleverd: het Bellamyplein, dat de gemeente, Woonstad en het Hoogheemraadschap van Delfland samen ontwikkelden. ‘Zoiets wilden we ook voor de Staringbuurt, maar dan verder doorontwikkeld’, vertelt De Wildt. ‘We besloten om een groot waterplein met ondergrondse wateropvang aan te leggen – het Staringplein – en de inrichting van de wijk hier helemaal op aan te passen.’ ‘Ondergronds, omdat een waterplein in de vorm van een kuil niet zou matchen met de bewonersvraag naar meer groen’, blikt Van der Velden terug. De gemeente en Woonstad hebben het ontwerp voor het plein samen gemaakt en geïntegreerd in het plan voor de volledige buurt.’

Krattensysteem en duurzame woningen

Inmiddels is de vernieuwde buurt opgeleverd, inclusief het Staringplein. Op het eerste gezicht lijkt het een doorsnee grasveld, maar onder de oppervlakte gaat een uniek watersysteem schuil dat bestaat uit twee lagen kunststof kratten met daartussen 10 centimeter zand. ‘Ze lijken op grote bierkratten’, beschrijft De Wildt. ‘Regenwater dat op de trottoirs rondom het plein terechtkomt, loopt via leidingen naar de bovenste krattenlaag. Hier blijft het staan; de wortels van het groen gebruiken dit water. De onderste laag is bedoeld voor de opvang, opslag en afvoer van hemelwater uit de omliggende straten en van de daken van de nieuwe woningen.’ Van der Velden: ‘Tussen de huizen hebben we kolken en met zand gevulde greppels gemaakt die water naar het plein afvoeren. En ieder huis heeft een waterton die is aangesloten op het plein.’ Ook de overloop van de bovenste laag komt in de tweede laag terecht. Vanuit de tweede laag zakt het de grond in; het systeem vult dus ook het grondwater aan tijdens steeds vaker voorkomende droogte. Het overschot bij extreme buien komt in het riool terecht.’